در ادامه سلسله لایوهای برگزار شده در پیج اینستاگرام سیواپ، این هفته در خدمت آقای دکتر محسن مشیری، پزشک و MPH طب سالمندی خواهیم بود تا در خصوص دلایل، عوارض و مشکلات بیماری آلزایمر و نیز راههای پیشگیری و درمان و نحوه تعامل خانواده ها با سالمندان مبتلا به آلزایمر از تجربیات ایشان بهره مند شویم.

بیماری آلزایمر یا دمانس، نوعی اختلال مغزی مزمن پیشرونده و ناتوان کننده است که با اثرات عمیق بر حافظه، هوش و توانایی مراقبت از خود همراه بوده و با نقص در تکلم ،انجام فعالیت های حرکتی ،شناخت مناظر یا افراد آشنا،اختلال عملکرد برنامه ریزی ،نوآوری ،سازماندهی و استدلال انتزاعی همراه است.

میزان شیوع بعد از سن 65 سالگی به ازای هر5سال ،دو برابر می شود به طوری که تا حدود50 درصد سالمندان بالای85 سال جامعه مبتلا به این بیماری هستند.

تا 40درصد بیماران مبتلا به آلزایمر دارای سابقه خانوادگی بیماری آلزایمر هستند ،در روند بیماری یک جهش ژنی به وقوع می پیوندد.

افزایش سن ،مهم ترین عامل خطر ابتلا به بیماری است. برآورد شده است تا سال2050، چهل و پنج میلیون نفر در سراسر جهان به آلزایمر مبتلا خواهند شد.

بیماری آلزایمر

علائم بیماری آلزایمر

معمولا فقدان حافظه،اولین علامتی است که بروز می کند، با این حال حافظه دور، عملکرد بهتری نسبت به حافظه نزدیک دارد.

اختلال در تفکر انتزاعی به صورت کاهش ظرفیت تصمیم گیری، تمایز قائل شدن و به دلیل آوردن منطقی بروز می کند. همچنین کاهش در کنترل تکانه های پرخاشگری، تغییرات شخصیتی، اختلال خلقی، عدم تعادل هیجانی به صورت غمگینی، ناراحتی ،حالت پرخاشگری و تهاجم یا سرخوشی بی دلیل و نامناسب همراه با هذیان و توهم بروز می کند.

ازسوی دیگر ،مشکلات ارتباطی در این بیماران بسیار شایع است و همین امر باعث می شود، آنها نتوانند منظور خود را به درستی تفهیم کنند و اینجاست که نقش و اهمیت پرستار سالمند  در بیماران مبتلا به آلزایمر مشخص می شود.

آیا آلزایمر یک ببماری ژنتیکی است؟

به تازگی ،مطالعه ای در کشور آمریکا صورت پذیرفته است که این دیدگاه که چرا بعضی از مردم نسبت به دیگران دربرابر بیماری آلزایمر مقاوم تر هستند را توجیه می کند. این تحقیق توسط محققان در بیمارستان عمومی ماساچوست و وابسته به دانشگاه هاروارد (MGH) با همکاری دانشگاه آنتیوکیا، موسسه تحقیقات چشم Schepens ماساچوست وانسیتوی آلزایمر انجام شد.

طبق گفته محققان ،برخی از افراد که در اثر جهش ژنی به آلزایمر مبتلا می شوند، در اوایل بیماری خیلی زودتر علائم را نشان خواهد داد و در مقابل هسته ژنی برخی دیگر از افراد، خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و سایر بیماری های مرتبط با زوال عقل را کاهش می دهد.

بیماری آلزایمر

 

هرچندکه انتخاب طبیعی به عنوان نیرویی تصور می شود که سازگاری موجودات زنده با محیط اطراف آنها را تعیین می کنند اما محققان دانشگاه هاروارد دریافتند که انتخاب در سطح نورونها و سلولها پس از تقسیم سلولی هم نقش اساسی در ظهور بیماری آلزایمر دارد.

محققان می گویند، با افزایش سن ،میتوکندری موجود در سلول انرژی کمتری تولید می کند و میتوکندری ها با DNAخود، حالتی مانند همزیستی پیدا می کنند. میتوکندری ها از طریق مواد مغذی مانند گلوکز، انرژی سلولی تولید می کنند.

آنچه می تواند فرد را در مسیری به سمت آلزایمر سوق دهد ،تحریک مسیر متابولیکی همراه با استرس چشمی و عاطفی است. بیماریهایی مانند سکته مغزی یا افسردگی عمدتا به علت وارد شدن استرس اضافی بر سلول های عصبی ایجاد می شوند. برخی سلول های عصبی از بین می روند و برخی عملکردشان دچار اختلال  می شود و سهم بیشتری از منابع مغزی را به خود اختصاص می دهند و برای کسب مواد غذایی با سلول های عصبی سالم رقابت می کنند.

سلول های عصبی سالم به دنبال ایجاد رقابت از بین می روند زیرا سلول های عصبی مختل شده، به نوعی در این رقابت برنده می شوند.

در این راستا، یکسری اقداماتی وجود دارد که می تواند تا حد زیادی این روند نابودی را کاهش دهد. مداخلاتی از قبیل ورزش ،داروها و مواد مغزی می توانند باعث حفظ  عملکرد سلول های عصبی سالم شوند.

در صورتی که فشارخون دارید، به خوبی فشارخون خود را با دارو و رژیم غذایی کنترل نمایید، ورزش کنید و رژیم غذایی کم کالری داشته باشید تا روند ایجاد آلزایمر حتی در صورت وجود سابقه خانوادگی ، کند و یا حداقل روند پیشرفت آن به حداقل برسد. مطالعات اخیر حاکی از آن است که رژیم غذایی سالم قلبی یعنی رژیم غذایی سرشار از ماهیها، مغزها ، سبزیجات ، میوه ، غلات و حبوبات می تواند اثرات محافظت کننده در مقابل آلزایمر داشته باشد.

بیماری آلزایمر

در اوایل بیماری آلزایمر افت حافظه و به خصوص حافظه کوتاه مدت رخ می دهد، به عنوان مثال فراموش کردن مکالمات اخیر یا پرسیدن مکرر یک سوال مشابه رایج است.

نوسانات خلقی، قضاوت ضعیف، تغییر ظاهر مانند بهداشت نامناسب فردی، پوشیدن لباس های کثیف و سردرگمی در مورد کارهایی که قبلا انجام می داده است، در بیماران مبتلا به آلزایمر دیده می شود.

در قدم اول در صورت مشاهده نشانه های آلزایمر باید سالمند توسط پزشک متخصص اعصاب معاینه شود و سایر مشکلات بهداشتی مانند مشکلات تیروئیدی یا عدم تعادل الکترولیتها بررسی شود.

تشخیص آلزایمر بر اساس معیارهای بالینی است و تست تشخیصی خاص و ویژه برای بیماری آلزایمر در دسترس نیست.

آلزایمر یک بیماری پیشرونده است اما پیشرفت آن، در هر فردی با فرد دیگر متفاوت است. نرخ بقای بیماران 3 تا 9 سال است اما بیمارانی هم دیده شده که تا20سال هم عمر کردند.

مراقبت از بیماران مبتلا به آلزایمر امری مشکل است و نیاز به برقراری تعادل بین تلاش برای بهینه سازی استقلال بیمار و قبول مسئولیت مراقبت از بیمار است، مثلا بیمار ممکن است، کارهای خود را به خاطر نیاورد که می توان از یادداشت برای توجه به بیمار استفاده کرد.

مراقبت از سالمند مبتلا به آلزایمر

بسیاری از بیماران درگیر آلزایمر در منزل خود آرام تر هستند، زیرا محیط آشنا برای مراقبت از این بیماران مناسب بوده و پرستار متخصص در انجام فعالیت های روزمره از قبیل بهداشت فردی، آمادگی ذهنی و روانی ،انتقال و جابه جایی مراقب بیماران است.

همانطور که بیماری آلزایمر پیشرفت می کند ،بیمار ممکن است ،قادر به صحبت کردن، راه رفتن و شناخت دیگران نباشد، در این مرحله بهتر است، پرستار سالمند آموزش دیده، از وی مراقبت کنند تا مراقبت های روتین ،کنترل درد، تحویز دارو و تغدیه لوله ای و تزریقی در ساعت مقرر، انجام شود. پرستار میتواند به خانواده بیماران ،در سازگاری با وضعیت موجود کمک کرده و مشاوره در اختیار آنها قرار دهند.

بیماری آلزایمر

مراقبت از بیماران مبتلا به آلزایمر یا هر نوع زوال عقلی می تواند یک کار طولانی مدت، استرس زا باشد اما از آنجایی که درحال حاضر، هیچ درمانی برای آلزایمر و زوال عقل وجود ندارد، مراقبت از بیماران درگیر آلزایمر،بدون تردید بیشترین تاثیر را در کیفیت زندگی فرد بیمار ایجاد می کند.

مراقبت و پرستاری از شخصی که مبتلا به آلزایمر شده است ،می تواند یکسری تجربیات ناراحت کننده به همراه داشته باشد، فرد مبتلا ،گاهی رفتارهای آزاردهنده ،ناخودآگاه و ناراحت کننده از خود بروز می دهد که ممکن است ،باعث عصبانیت ،غم و اندوه مراقبین بیماران آلزایمری شود.

مزایای مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر توسط پرستار مراقبت شامل:

۱.همراهی و خدمت کردن

۲.مستحکم تر کردن روابط عاطفی با اطرافیان بیمار مبتلابه آلزایمر

۳.توانایی حفظ استقلال بیمار درگیر آلزایمر با کمک پرستار مراقب

مراقبت از یک فرد بالغ مبتلا به اختلال شناختی، نیاز به مهارت ،توجه و برنامه ریزی دقیق دارد و پرستاران مراقب بیماران آلزایمر به خوبی نسبت به این قضیه واقف هستند.

تیم سیواپ در راستای ارائه خدمات آموزشی به خانواده سالمندان، در نظر دارد در لایوهای خود با دعوت از متخصصین طب سالمندی، اطلاعات خانواده ها درباره نگهداری از سالمند مبتلا به آلزایمر، دیابت، پوکی استخوان، مشکلات روحی و روانی سالمندان، مقابله با کرونا در سالمندان و سایر بیماریها و مشکلات سالمندان را مطرح نماید. لطفا پیج اینستاگرام ما را دنبال نمائید.

www.instagram.com/mysaveapp

نویسنده

saveadminapp

نظر دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *